Lilə ku: Payandeh Langaroudi

One line about Payandeh Langaroudi: Who fascinated people with his amazing Gilaki dictionary and other Gilaki books. This post is about one of his poems which is written in Gil and Dailam writing system by my friend Farhang:

رۊزگار، بادˇمۊسؤن هرچى بشۊن

سر ؤ بۊن خاکˇمۊسؤن هرچى ببۊن

پهلوانانˇکمر بشکئه اگه

الاتيتى زمين' دشکئه اگه

ليله کۊ سينه' سپر بؤده ؤ قايم ويريسئه

هنده خۊ جا سر ايسئه

آسۊمان گؤرگؤر أجى

شؤر شؤرˇوارؤن أجى

سيل أجى تۊفؤن أجى

ورف أجى بۊرؤن أجى

ليله کۊ مغزˇوزنگه نۊمئه جير

ليله کۊ ديل نؤبۊ پير

ليله کۊ ليله کۊ

ئؤ روزان نؤروز ؤ نؤسال که بۊنه

گالشانˇجؤن أجى سرما شۊنه

تى سرˇبرفى عرقچين' بئنه

بيجˇبادئه اته کۊ سينه' زئنه

گرمˇافتؤ هنه تى بال' گينه

بهارˇباد هنه تى حال' گينه

سياچادر زنه چمخاله تى ئۊ تۊکلى ور'

هنه شؤنه به سرئه پر زئنه تى شؤنه سر'

سيا ابران زار ؤ زاران وارنن

گيلمردان گاجمه همرا بيجار' کارنن

تيته کؤنن شاغۊزان، بار ابئنن آغۊزان

وا بۊنه بۊلبۊلˇچۊشمان خؤ أجى

گينه خۊ تشنگى' چشمه اؤ أجى

سيا تال دؤ کؤنه تؤئنه شرم'

ازملک بۊر گۊده سر، زئنه خۊ رنگى برم'

بخاله تى سينه سر وائۊده بهشت' روزگار

ليله کۊ يا ته' بيدئه چائۊده بهشت' روزگار ليله کۊ ليله کۊ ، يادˇئۊ وختان خۊب ؤ خۊش

گرمˇرۊزان که رسئه نؤبرى بازار دئه بۊلۊش

لنگرۊد خأس که خؤو ئاشۊن تى پيله دامانˇسر

خۊ عرق بؤده سر' نئه تى قشنگˇرانˇسر

زلزله ئان زارى گۊدن دارانˇ جؤر

شؤلؤغ ئاۊدن مليجه ئان گالى تليمبارانˇجؤر

گرمˇ افتؤ خۊ تنۊره' بل ئاگۊد

پارنه گۊسفندانˇگۊش' شل ئاگۊد

کئ کلايه سلˇاؤ بؤ اؤˇداغ

خۊشک ئابؤ خۊشکˇگرنگه چأيى باغ

پيلاپئران پيلامائاران' گۊتن

آخ بيجاران آتش ئايتن بسۊتن برزگر دؤنى چيکار گۊد ليله کۊ؟

تا ئۊ گرما أجى أما اۊن به سۊتۊ

شؤ يه جا سايه ديمه نيشت

خۊ پلا ته ديگ' بيشت

خۊ چۊپۊق' داغ ئاگۊد

خۊ دماغ' چاق ئاگۊد

هفت ته بيسم الله گيت ؤ فاتحه خؤند

بعد از اۊن هفت ته کلˇنام' دۊخؤند

ايسکأله غؤرغؤره گۊد خۊ ˇبه

خۊ تسکˇدیل به يواشئه مۊرمۊره گۊد

ديل کی طاقت ندأره ديل نبۊنه

گيل کی ايمان ندأره گيل نبۊنه

يه دفأ چمخاله دريا کۊل أجى داد ويريسأ

گيلˇباد تامتۊره زأ تا خزرى باد ويريسأ

کؤل أما سرکۊتۊنى دريا لب'

ريگ در ئاگۊد خۊ تنˇگرمˇتب'

کلˇوؤز زۊزه کشان دريا أجى ابر' پرأ دأ

آسۊمان گؤر هوا را سر خۊ أراده' گرأ دأ

برقˇخنده جمأ بؤ جيم گۊد ؤ ترکس يه دفأ

رعدˇنأره تا کؤ رأسأن' فترکس يه دفأ

پۊرأ بؤ آسۊمانˇکاسه يه صبر

دؤ گۊدن نيلى هوا سر سيا ابر

بخالى دؤ کأ درن ماديانؤن

يؤرۊغه سبزˇبيجارگه ئانˇميؤن

نصف' ابرى بؤ بيجاران هچى گۊر

نصف' أفتؤ بؤ بۊلاغ عينˇتنۊر

جغلان داد دگنئن مؤقعˇوارش برسئه

گرمˇروز وارش ؤ أفتؤ شالˇمارˇعرۊسى ئه

گريه گۊد سيرˇسيرأ بؤ سيا ابرئ ليله کۊ

بهتر از هر کى تۊ ئى منظره ئن' دئ ليله کۊ

ئۊ زمت کی يالمند، رنگ ؤ وارنگ ؤ بؤلند

طاقˇنؤصرت زأ تى ئۊ فرقˇميؤن' ليله کۊ

دريا تى قؤرب' نشان دأ آسۊمان' ليله کۊ

تۊ چى بى تا کؤره شؤئ تۊ چى دۊس داشتنى بؤی

تۊ چى با عشق ؤ صفا بؤی ليله کۊ

تۊ چى انگؤشت نما بؤى ليله کۊ

هرکى هرجا ايسأ بؤ خۊ دس' زۊد

نه خۊ پيشانى ور' سايه ديمه گۊد

خۊب خۊ چشمان' واگۊد

يالمند' نيا گۊد

ديهاتى سبز' نشؤن دأ خۊˇبه گۊت

آ خۊدا شۊکر مى حاصيل ته نسۊت

مى جى کار ؤ حرکت

تى جى خير ؤ برکت

اگه ايمسال دئه مۊ ئۊ قۊفلˇايمام' نگيرم

پۊشتˇدۊنيا کئنه مى راسˇدس ايمسال بميرم

کلˇرمضان پالسال تا که خۊ کچ پيله' بيچئه

خۊ پلاپۊچˇدس' بئيته خۊ اسباب' فيچئه

سئدآقا خالکسرى' بئيته چأؤۊش

بۊشؤ مشهد خۊشˇخۊش

مى زنأک ور نيه مۊ ول آ خۊدا

مشدˇرمضان بۊبؤ ئۊ کل آ خۊدا

ديهاتى لاکۊ أمأ خۊ سأنˇدسمال' واگۊد

يالمندˇسيفيدˇرنگ' زاغ ئازأ نيا گۊد

اۊنˇاسلک مچه ورجه يته خنده أمأ نيشت

لاکۊ خۊ مچچه' وأليشت

بشتؤيى نشتؤيى گۊت

آخ دئه سيا بختى شۊنه

تازه نامزد دارانˇخؤنه ئان أجى سختى شۊنه

کاس آقا کچ پيله ئان' خال نئأ دره شنگۊله دئه

يالمندˇسيفيدى يعنى ابؤرشم گۊله دئه

کى بۊنه فۊت دکۊنه حمبامى خۊ شاخى بۊغ'

ديهات' چؤ دگئنن کاس آقا حمبام قؤرۊقه

کاس آقا اسبˇسوار

سر تا پا ترس ؤ وقار

مغيريب دم که هنه مى سر' نارنج بزنه

آخ خۊدا جؤن مى ديل از شادى خأنه غنج بزنه

مى عرۊسى چى بۊنه هفت رۊز ؤ هفت شؤ خۊدا جان

مۊ پلابۊنه نؤخؤردأم هدى أفتؤ خۊدا جان مى عرق خؤر عمۊ جانم ويريسأ

امأ هرره سر ايسأ

خۊ ئۊ "اۊردک باشى" انگۊشت' ويگيت

خۊ چپˇچۊشمان' گيت

ئؤ زمت عينˇدؤعائن' مؤنس

خۊˇبه چيزايي خؤنس

يه دفأ بؤ خيالى

يه دفأ حال به حالى

خۊ سر' جير دگئنه گۊت بعد از اۊن

يالمند خۊبه اگر زردى نبۊن

رۊزگار کم گينه مردؤنˇدس'

هرچى زردى بکشئه هرکى وسه

آ خۊدا سبز ؤ سيفيد' بدأر ؤ زرده ببۊر

مهربانى مۊميايى بوبؤ ، نامرد' ببۊر

مۊ ئۊ وختان کۊچيکأی بؤم ليله کۊ

تازه بازارشۊ ريکأى بؤم ليله کۊ

کۊچى أستؤنه يه ور گايى کؤلنگ بازى گۊديم

آ سئد عبدۊلله کنارأى گايى سنگ بازى گۊديم

گايى گؤنگؤنئ ور کاغذ هوايى رهأ دأئيم

کاغذ' گرد ئاگۊديم چرخه جى قاصد سرأ دأيم

گا گۊديم زاکانˇهمرا سرˇهيچى لبˇگؤت

گايى سئد شمشيرى يابۊ' دؤ ئادأئيم با لؤت ؤ لؤت

ولى هر رۊز پلا آتش گۊدنˇمؤقع کی بؤ

بدأرى مى جانˇخۊن آؤ بؤ ؤ خاک' فۊرۊ شؤ

لرزˇتؤ مه' کش ئاشؤ نؤبه گۊدم

بازى جى زيندگى جى تؤبه گۊدم

زرد ˇآبى بؤم ؤ مى جان بؤخؤته

مى سرأن تا پا درۊن خۊن بسۊته

آخ! که مۊ عاشقˇخۊن بۊم ئۊ رۊزان

بهتر از خۊن چیسه؟ مۊ عاشقˇاۊن بۊم ئۊ رۊزان

شبˇجۊمعه کۊچˇأستؤنه کنأر

زکنه خۊن پسأ دأ أستؤنه خانم آزا دار

خانمˇخۊن' گيتم مى سر ؤ رۊ' دگيتم

سال به سال کؤل کؤلˇچارشمبه به در

پرسم آتشˇسر بل ؤ گرما أجى سۊتم

هنده با شادى گۊتم

گرمˇبل گرمى مى شين سردى تى شين

سۊرخˇجيم سۊرخى مى شين زردى تى شين

لرزˇتؤ روزى دۊ بار تؤ دئنه مه'

هر گرش صد دفأ تا کۊره يه مؤردن بئنه مأ

دئه بمۊردم ئى تلˇگنگنه جى

دئه خجالت کشنم ئى تنه جى المند وختى که زأ

يته پا' دريا فزأ

همه رنگ' ديئه شأس

هرکى هر رنگى که خأس

ئۊ زمت آرزۊ گۊد

خۊ ديله گفتگۊ گۊد

مۊ هچى سۊرخ' نشان دأم ئۊ زمت

سر به درگاهˇ خۊدا نأم ئۊ زمت

غيرˇمۊ سۊرخ' کى خأس، جنگ' کى خأس

غيرˇمۊ زردى کى دأشت، ننگ' کى خأس

آخه سۊرخى يعنى جنگ

آخه زردى يعنى ننگ

آخه سۊرخى يعنى سبزان بسۊجه

يعنى تى چشمˇجؤلؤ تى پئرأ قاتل بمۊجه

آخ ! کی زأکؤن به چه چيزايى خۊشن

کۊچيکن، تسکˇديلن، چشم ؤ گۊشن

زأک چى دؤنه که چه ديوى ايسه جنگ

زأک چى دؤنه کيسه دۊشمن چیسه جنگ

ليله کۊ ! ليله کۊ !

ليله کۊ کاشکی ئۊ سالؤن نۊمابؤن

کاشکی ئۊ گؤرسؤنه شالؤن نۊمابؤن

کاش مى مأر مه' نيچه بى

تا ئۊ رۊز' نيده بى

ائ خنازير بگيره جنگ ئنˇحلقۊمˇدله'

ائ که هرگز نؤخؤرن يک کتره گرمˇپله

ائ که هرکس خئنه مردۊمˇفانۊس دميره

جاى جيم يۊها فترکه ايشؤنˇگرمˇکله'

ليله کۊ ! راستى چره بؤمب تؤادأن؟

چره زاکؤنˇزبؤن بسته' يه سۊلاخ دؤ ئادأن؟

چره مأرؤنˇديل' خۊن دئؤدن؟

چره پئرؤن' عزادار ئؤدن؟

چره بالؤن پر ئادأن؟

چره ايلجار سر ئادأن؟

چره خۊن را دگنئن؟ آخه چره؟ آخه چره؟

چه بکۊشتن چى ويسين؟ مردۊمˇمار ؤ پسره ؟ وختى که ياد أبئنم جۊمأ رۊزˇگرمˇسر'

بؤمب اش ئاؤدئه هچى مى ناعمۊ جيرى دتر'

اۊنˇمۊ' دشکنه تبريز دارˇتۊک

عينˇبئ أؤزين ئابؤ بۊ اۊنˇبۊک

مى ديل ئى سينه ميؤن تير کشنه

از غرض مى سر ؤ جان تير کشنه

مۊ که ايجۊر بسۊجم

بسۊته ديل بمۊجم

پس چى بؤگذشتئه به ئۊ پيرˇننه ئان

که خۊ زأکؤن' هدئأن

پس چى بؤگذشته به تازه عرۊسؤن

کی نيده بۊن ئۊ روزˇتلخˇمۊسؤن

پس چى بؤگذشته به خاخؤر برأرؤن

پس چى بؤگذشته به پيئران به مارؤن

که ايشؤنˇدسˇسر، چشمؤنˇور

زأن ايشانˇزن ؤ زأکان چيک ؤ پر

آخه بالى که تؤنه زأکؤنˇبال' بگيره

چره زنجيل چاکۊنه؟

آخه مردى که تؤنه مردۊمˇحال' بگيره

چره دؤستاق واکۊنه؟

آخه مردى که تؤنه مردۊمˇهمرأ بجۊشه

چره خأن مردۊمˇخۊن' فۊدۊشه

آخه مردى که بؤتؤنه ماده گۊرگ'بدۊشه

چره خأن آدميزاد' بکۊشه؟

آخه دازى که تؤنه جنگل' آباد ئاکۊنه

چره خأن سر ببينه؟

آخه دستى که تؤنه اينسان' آزاد ئاکۊنه

چره خأن دؤم بتينه؟

يله کۊ ! ليله کۊ !

دؤره بد دؤرى بۊبؤ ، زيندگى بد طؤرى بۊبؤ

مهربانى بخاله خاک بۊبؤ ، باد ويته بۊشؤ

ئۊ زمؤنه ، امى پيئرؤنˇزمؤنه وگرس

مردۊمˇدين وگرس ، مردۊمˇايمؤن فگرس

نؤن الأن قيمتˇجؤنه همه جا

نؤن سواره ، پلاخؤر دۊمبالˇنؤنه همه جا

خنده ده معناى شادى' ندأنه

عشق مهمانˇزيادئ ئى رۊزان

هيشکى ده طاقتˇمهمانˇزيادى' ندأنه

شؤ سياى ، گؤ سيا تر !

رۊزˇرؤشن هيسه از شؤ سياتر

ايمسالˇخاشˇجۊجه ى بککى ويريس

پالسالˇجۊجه' گۊنه جينجيرˇجيس

اشکنه گۊفه بنفشه گۊله دئه

کۊلکافيس بۊلبۊله دئه

وختى شئال چۊپؤنˇورجه بخۊسه

دۊمبه ده تحفه يه تۊزشˇکۊنۊسه

اسبˇمرجۊن خؤدش' داخلˇفيرۊزه دؤنه

گرˇبۊر آؤ خأ بؤخؤره شۊنه سرچشمه خؤنه

کلˇشعبؤن ده کمى از کرˇرمضؤن نؤکؤنه

خره به خاش فوکؤنن سکه به واش دکؤنن

خر خأنى کار بؤکۊنه ، يابۊ نؤشخار بؤکۊنه

آخ ! که خر صنناره ،سر صنناره ، الآن ليله کۊ

وای ! که يار صنناره ، مار صنناره ، الآن ليله کۊ

ليله کۊ ! ليله کۊ ! تۊ ؤ مۊ هر دۊ يه جا دۊنيا بۊمأيم

مۊ ؤ تۊ هر دۊ يه جا سرپا بۊمأيم

مى حيساب با تى حيساب پاکه عزيز

تى تن از سنگه مي شين خاکه عزيز

تا زمين گردنه تۊ سرپا ايسأى

تا زمؤن گردنه تۊ دۊنيا ايسأى

خاک' باد در بئنه نابۊد ئاکۊنه

امى هيمه م رۊزگار دۊد ئاکۊنه

"قبله دار"با همه قؤدرت مگه تى ورجه نکت؟

مگه ميرزاکۊچيکˇنؤم ؤ نشؤنى فنکت؟

مگه خيلى ئنˇوۊجۊد بۊرأ نۊبؤ؟

مگه خيلى ئنˇچراغ کۊرأ نۊبؤ؟

يه رۊزى هرکسˇفانۊس دمينه

مرگ هنه خلقˇگؤلى چاله' گينه ليله کۊ ! ليله کۊ !

آخ ! یه وختی مۊ ئی دۊنیا جی شۊنم

پیسنم، پۊچ ئابۊنم، خاک ئابۊنم

جغلأن هنده هنن مرد ئابۊنن

می مۊسؤن گرم ئابۊنن، سرد ئابۊنن

زيندگی' دۊس ويگینن

کس کسˇبال' گینن

وختی خۊ شهرˇبۊشؤ مردۊمان' یاد ئابئنن

نیشنن گردˇکله ى زئنن امى حرف' زئنن

مۊ که نئیسأم لیله کۊ

تۊ بؤگۊ ،تۊ می‌دیلˇدرد' بؤگۊ

آخ زاکؤن! مرد ئابۊنین، مردانˇحال' بگیرین

دس که دأنین، بکته آدمˇبال' بگیرین

مردۊمأ شادأ کۊنین، زندگي' ننگ أجی آزادأ کونین

ليله کۊ ! ليله کۊ !

تو ئو دوره گیلˇمردانأ بگو

که مۊ، هی مردۊمˇهمرأ بمۊتم زينده بۊبؤم،

بسۊتم ، شاعيرأ بؤم (All credits goes to dearest Farhang)

From Farhangeilia website